Szkoła Podstawowa im. majora Henryka Sucharskiego w Chmielnie

SZKOLNY
PROGRAM WYCHOWAWCZO – PROFILAKTYCZNY
NA ROK SZKOLNY
2022/2023

Program wychowawczo – profilaktyczny skonstruowano na podstawie:
• Priorytetów wychowawczych na rok szkolny 2022/2023 przedstawionych przez  Ministerstwo  Edukacji i Nauki,

• Wniosków i Rekomendacji  przygotowanych przez Szkolny Zespół ds. Ewaluacji na podstawie przeprowadzonych badań,  

• Wyników badań relacji pomiędzy uczniami i nauczycielami przeprowadzonych w czerwcu 2022 r. w ramach projektu Szkoła Odpowiedzialna Cyfrowo

oraz dokumentów:

• Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej (zwłaszcza art. 72 „Zasada dobra dziecka”);  

• Powszechna Deklaracja Praw Człowieka;  

• Międzynarodowy Pakt Praw Obywatelskich i Politycznych;  

• Konwencja o Prawach Dziecka;  

• Ustawy i rozporządzenia MEN (zwłaszcza Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 roku)  

• Prawo Oświatowe (art. 1 pkt 3 ustawy: „Wychowanie to wspieranie dziecka w rozwoju ku pełnej dojrzałości w sferze fizycznej, emocjonalnej,  intelektualnej, duchowej i społecznej, które powinno być wzmacniane i uzupełniane przez działania z zakresu profilaktyki dzieci i młodzieży.”) 

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 9 sierpnia 2017 r. (z późniejszymi zmianami) w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy  psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach;  

• Programy narodowe i krajowe w zakresie profilaktyki i promocji zdrowia itd.  

• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 22 lipca 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy  psychologiczno-pedagogicznej w publicznych szkołach i placówkach 

•Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 11 sierpnia 2022 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie organizacji kształcenia, wychowania i  opieki dzieci i młodzieży będących obywatelami Ukrainy 

KIERUNKI POLITYKI OŚWIATOWEJ NA ROK SZKOLNY 2022/2023: 

1. Wychowanie zmierzające do osiągnięcia ludzkiej dojrzałości poprzez kształtowanie postaw ukierunkowanych na prawdę, dobro i piękno, uzdalniających do odpowiedzialnych decyzji.
2. Wspomaganie wychowawczej roli rodziny przez właściwą organizację i realizację zajęć edukacyjnych wychowanie do życia w rodzinie. Ochrona i wzmacnianie zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży.
3. Działanie na rzecz szerszego udostępnienia kanonu i założeń edukacji klasycznej oraz sięgania do dziedzictwa cywilizacyjnego Europy, m.in. przez umożliwienie uczenia się języka łacińskiego już od szkoły podstawowej.
4. Doskonalenie kompetencji nauczycieli do pracy z uczniami przybyłymi z zagranicy, w szczególności z Ukrainy, adekwatnie do zaistniałych potrzeb oraz kompetencji nauczycieli nowych przedmiotów wprowadzonych do podstawy programowej.
5. Podnoszenie jakości kształcenia oraz dostępności i jakości wsparcia udzielanego dzieciom i uczniom w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych i integracyjnych.

Problematyka Szkolnego Programu Wychowawczo - Profilaktycznego  jest kontynuacją działań wychowawczo – profilaktycznych, które realizowano w roku szkolnym 2021/2022 w Szkole Podstawowej w Chmielnie.  Zadaniem Programu jest promowanie pozytywnych zachowań opartych na wartościowych postawach społecznych, co ma wpływ na sposób zachowania, a tym  samym na sposób myślenia w kształtowaniu młodego człowieka, szczególnie w odniesieniu do umiejętności komunikacji, która znacząco potrafi wpłynąć na  jakość życia w wieku dorosłym. 

Na każdym etapie edukacyjnym bardzo ważna jest odpowiedzialność  uczniów za własne słowa, także w sytuacji nauki zdalnej, dlatego istotne jest kształtowanie  postaw odpowiedzialności za siebie, relacje interpersonalne, edukację i wybór dalszej ścieżki kariery. Program zawiera działania mające na celu zapobieganie bądź minimalizowanie zachowań ryzykownych u młodzieży, m.in. uzależnienia,  przeciwdziałanie przemocy i agresji, a także bezpieczne i odpowiedzialne korzystanie z zasobów dostępnych w sieci. Szczególnie w ostatnich trudnych latach (pandemia, wojna w Ukrainie oraz inne kryzysy) ważne jest zwrócenie uwagi uczniom na potrzeby wrażliwości, empatii, życzliwości i asertywności we  wzajemnej komunikacji, szczególnie - kształtowanie krytycznego myślenia wobec informacji w Internecie, a także w mediach społecznościowych. Program jest odpowiedzią na aktualne potrzeby sytuacji wychowawczej. Zawiera treści związane z komunikacją, kulturą osobistą, szacunkiem,  akceptacją i życzliwością wobec innych, umiejętnością przyjmowania spojrzenia na konflikt z dalszej perspektywy bądź oczami, rozwiązywaniem konfliktów  przy pomocy mediacji, radzeniem sobie w sytuacjach trudnych, unikaniem zachowań ryzykownych, zdrowym stylem życia, odpowiedzialnością za środowisko  naturalne, sprzyja kształtowaniu postaw patriotycznych i postaw poczucia dumy narodowej. Zadania podejmowane przez uczniów mają na celu kształtowanie  odpowiedzialności, rozwijanie samodzielności, kreatywności oraz umiejętności szerokorozumianej komunikacji.  

       Ze względu na zagrożenia związane ze skutkami pandemii COVID-19 bardzo ważne w realizacji programu będzie zwrócenie uwagi na  komunikację między uczniami, sposoby porozumiewania się i jakość relacji rówieśniczych. Priorytetowymi zadaniami będzie zapewnienie dodatkowej opieki i pomocy, wzmacniającej pozytywny klimat szkoły oraz poczucie bezpieczeństwa, które w świetle kierunków polityki oświatowej na bieżący rok  szkolny są wymienione jako jeden z punktów. Formy i sposoby realizacji programu uzależnione będą od bieżącej sytuacji epidemicznej. 

PRZYJĘTA SYLWETKA WYCHOWANKA

Wszystkie działania realizowane w szkole zmierzają do ukształtowania absolwenta, który posiada następujące umiejętności:  

1.      Uczeń kieruje swoim działaniem, dociera do różnych źródeł informacji, potrafi dokonać wyboru wartości, radzi sobie w sytuacjach problemowych, rozstrzyga wątpliwości i problemy moralne zgodnie z przyjętą hierarchią wartości, potrafi dokonać samooceny, prezentuje własny punkt widzenia i uwzględnia poglądy innych ludzi;

2.      Uczeń odpowiada za swoje wyniki w nauce, za skutki podejmowanych decyzji, potrafi odróżnić rzeczywistość  od wyobraźni, podporządkowuje się określonym zasadom życia społecznego, dba o zdrowie i życie własne i innych

3.      Uczeń rozumie potrzebę doskonalenia i rozwijania samego siebie, tworzy własny warsztat pracy, rozwija swoje zainteresowania, rozwiązuje zadania problemowe związane z otaczającym go światem;

4.      Uczeń odróżnia prawdę od kłamstwa, umie współdziałać z innymi, rozumie sens praw i obowiązków, szanuje siebie i innych, szanuje dobro wspólne, dba o estetyczny wygląd własny i otoczenia.

POTRZEBY W ZAKRESIE PRACY WYCHOWAWCZEJ I PROFILAKTYCZNEJ:

•       Zwiększenie oddziaływań wychowawczych w zakresie szeroko pojętej edukacji profilaktyki zdrowia oraz odpowiedzialności zdrowotnej w związku z  pandemią Covid-19,

•       Zwrócenie uwagi na procedury w przypadku zagrożenia przemocą fizyczną w szkole, w celu zapewnienia poczucia bezpieczeństwa na terenie szkoły. 

•       Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w szkole. Dążenie do wyeliminowania zachowań niepożądanych poprzez różnorodne działania profilaktyczne.

•       Monitorowanie poziomu bezpieczeństwa w szkole wspierane przez zwiększenie czujności wszystkich pracowników szkoły na zachowania ryzykowne  ze strony uczniów. Monitorowanie sytuacji wychowawczej w klasie i szkole.  Uwzględnienie podczas zajęć z wychowawcą czasu dla uczniów i ich problemów.  

•       Zintensyfikowanie działań dotyczących tematyki bezpiecznego korzystania z Internetu, ponoszenia konsekwencji i odpowiedzialności za wpisy  zamieszczane na portalach społecznościowych. Tematyka ta jest uznana jako priorytetowa. Szczególne zwracanie uwagi na problemy związane z  cyberprzemocą, hejtem w sieci, plotkarstwem - w świecie rzeczywistym i online. Podejmowanie tematów bezpiecznego poruszania się w Internecie. 

•       Zwracanie uwagi uczniów na systematyczność nauki, wzmacnianie postawy odpowiedzialności ucznia za własną naukę i edukację, promowanie wiedzy  jako wartości.

•       Eksponowanie dobrych  i mocnych stron ucznia. Uświadamianie wartości życia człowieka. Wspieranie w sytuacjach trudnych, traumatycznych i suicydalnych. 

•       Kształtowanie szacunku do życia i dbałości o fizyczne i psychiczne zdrowie człowieka jako wartości nadrzędnej. Pogłębianie wiedzy uczniów na temat  zdrowego trybu życia.  

•       Objęcie szczególną pomocą i wsparciem uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych oraz przewlekle chorych. 

•       Prowadzenie intensywnych działań profilaktycznych - alkohol, narkotyki, dopalacze, papierosy - z uczniami z wykorzystaniem różnych, ciekawych  form. W miarę możliwości i pozyskanych środków zapraszanie do szkoły zewnętrznych specjalistów do przeprowadzenia tego typu zajęć jak i wykorzystanie edukacji rówieśniczej na godzinach wychowawczych w zakresie rozmów o profilaktyce.

•       Przygotowanie uczniów do odpowiedniego życia w wolnym społeczeństwie, w duchu
zrozumienia, pokoju, tolerancji, równości płci oraz przyjaźni pomiędzy wszystkimi narodami,
grupami etnicznymi, narodowymi i religijnymi oraz osobami rdzennego pochodzenia

•       Na bieżąco monitorować sytuację wychowawczą w klasie i szkole. Starać się na każdej godzinie wychowawczej poświęcić przysłowiowy kwadrans na  sprawy i problemy uczniów. 

•       Praca w zakresie oddziaływań wychowawczych dotyczących postaw roszczeniowych uczniów, szacunku do nauczycieli oraz pracowników szkoły. 

•       Dalsza praca nad kształtowaniem szacunku w stosunku do drugiego człowieka, uwrażliwienie na drugiego człowieka. Zwracanie uwagi na kulturę  języka w tym używanie wulgaryzmów. 

•       Dalsza praca nad polepszeniem komunikacji wśród Grona Pedagogicznego, szczególnie aby nauczyciele uczący informowali wychowawcę klasy o  nieodpowiednim zachowaniu się ucznia na lekcji, informowali o wpisanych przez siebie uwagach. Współpraca pomiędzy nauczycielami uczącymi w  danej klasie, w celu wymiany informacji, spostrzeżeń na temat funkcjonowania konkretnych uczniów na różnych lekcjach. 

•       Kształtowanie postaw proekologicznych.  

CELE GŁÓWNE: 

1.       Zapewnienie bezpieczeństwa uczniom w szkole. Dążenie do wyeliminowania zachowań niepożądanych poprzez nieustanne działania wychowawcze  i profilaktyczne. 

2.       Prowadzenie oddziaływań wychowawczych i profilaktycznych nauczycieli, wychowawców i specjalistów mających na celu kształtowanie  osobowości i rozwoju emocjonalnego uczniów. Pobudzanie empatii i wrażliwości na drugiego człowieka oraz zdolności rozumienia potrzeb  innych.  

3.       Propagowanie zdrowego stylu życia.  

4.       Rozwijanie kompetencji cyfrowych uczniów. Promowanie bezpiecznego i odpowiedzialnego korzystania z zasobów dostępnych w sieci. Profilaktyka  cyberprzemocy.  

5.       Zwiększanie świadomości uczniów dotyczącej szkodliwości środków psychoaktywnych i wszelkiego rodzaju używek. Przeciwdziałanie uzależnieniom. 

6.       Edukacja międzykulturowa, wychowanie w duchu tolerancji.  

7.       Zwiększenie świadomości uczniów dotyczących korzyści wynikających z korzystania z pomocy pedagogiczno-psychologicznej. Kształtowanie  umiejętności prawidłowej komunikacji interpersonalnej po trudnym czasie edukacji zdalnej. 

8.       Kontynuowanie działań wzmacniających proces włączania i integracji uczniów o specjalnych potrzebach w szkole. 

9.       Kontynuowanie działań w zakresie doradztwa zawodowego.  

10.    Kształtowanie postaw uczniów - wychowanie do wartości i kształtowanie patriotycznych postaw uczniów.  

11.    Kształtowanie postaw patriotycznych młodzieży oraz szacunku do symboli narodowych, historii i dziedzictwa kulturowego Polski. 

12.    Podnoszenie sprawności fizycznej oraz promowanie zdrowego stylu życia i rozwijania zainteresowań.  

ZASOBY SZKOŁY

PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW:  

• Realizowanie treści wychowawczo- -profilaktycznych na zajęciach z wychowawcą oraz podczas realizowania podstaw programowych przez nauczycieli  wszystkich przedmiotów.  

• W ramach godzin wychowawczych prowadzenie zajęć dotyczących skutecznego uczenia się.  

• W ramach godzin wychowawczych prowadzenie zajęć kształtujących postawy i wartości.  

• Podejmowanie oddziaływań wychowawczych przez wszystkich pracowników szkoły mających na celu wzmacnianie edukacji międzykulturowej oraz  wychowania w duchu tolerancji.  

• Prowadzenie zajęć warsztatowych jako ciekawej formy pracy wychowawczej z młodzieżą.  

• Wystrój szkoły – hasła, plakaty.  

• Organizowanie rajdów, wycieczek integracyjnych.  

• Organizowanie spotkań z rodzicami. Szkolenia rodziców.

• Szkolenia nauczycieli w ramach WDN.  

• Uczestniczenie w działaniach wolontariatu.  

• Udział w ogólnopolskich akcjach charytatywnych.  

• Realizacja wychowania do życia w rodzinie.  

• Realizacja doradztwa zawodowego.  

• Wspieranie działań młodzieży w organizacjach.  

• Organizowanie form efektywnego spędzania czasu wolnego przez młodzież. Koła zainteresowań.  

• Wspieranie uczniów zdolnych. Konkursy szkolne i pozaszkolne.  

• Wspieranie uczniów przejawiających trudności w nauce oraz w zachowaniu. Prowadzenie działań mających na celu wzmacnianie procesu włączania i  integracji uczniów o specjalnych potrzebach.  

• Realizacja działań zgodnie z Harmonogramem Uroczystości Szkolnych.  

• Uczestnictwo w działaniach promujących zdrowy styl życia, podejmujących tematykę profilaktyki uzależnień.  

• Kształtowanie postaw proekologicznych.  

• Podejmowanie działań propagujących postawy patriotyzmu (wycieczki, lekcje muzealne, akcje środowiskowe).  

• Rozwijanie kompetencji kluczowych przez wszystkich nauczycieli:  

• Kompetencje informatyczne : prowadzenie zajęć w oparciu o najnowocześniejsze dostępne źródła informacji i przy pomocy środków audiowizualnych. 

• Porozumiewanie się w języku ojczystym: kształtowanie umiejętności swobodnego wypowiadania się uczniów, dbanie o poprawność językową uczniów  

MONITORING 

• Sprawozdania wychowawców klas - semestralne i roczne.  

• Sprawozdania semestralne i roczne pedagoga/psychologa szkolnego.  

• Analiza sytuacji wychowawczej szkoły (semestralna i końcoworoczna).  

• Monitoring bezpieczeństwa w Szkole. 

   • Raporty z realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych.  

• Obserwacja współuczestnicząca, rozmowy z uczniami.  

• Zapisy w dziennikach lekcyjnych (tematy lekcji, ważne wydarzenia w życiu klasy).  

• Uwzględnienie Programu w planach wychowawczych dla poszczególnych klas.  

• Księga Protokołów Rady Pedagogicznej.  

EWALUACJA 

• Opinie wychowawców uzyskanych w wywiadach z wychowawcami

• Ankiety dla uczniów.  

• Analiza dokumentacji szkoły.  

• Analizy sytuacji dydaktyczno-wychowawczej: semestralne i roczne.  

• Wypowiedzi nauczycieli na posiedzeniach Rad Pedagogicznych.  

• Opinie nadzoru pedagogicznego przekazywane ustnie i pisemnie.  

• Opinie społeczności szkolnej (rodzice, uczniowie, nauczyciele).  

• Raporty z realizacji zadań wychowawczych i profilaktycznych.  

• Raport z ewaluacji wewnętrznej.  

SPODZIEWANE EFEKTY 

• Podniesienie poziomu świadomości odpowiedzialności za siebie i innych w życiu 

• Wzrost poczucia bezpieczeństwa ucznia w szkole.  

• Wzrost poziomu kultury osobistej uczniów.  

• Zwiększenie świadomości uczniów na temat znaczenia wartości w życiu człowieka.  

• Nastawienie uczniów do wiedzy jako wartości. 

• Wzrost poczucia odpowiedzialności za własną naukę i przyszłość zawodową.  

• Przyjmowanie przez ucznia odpowiednich postaw życzliwości i szacunku wobec innych ludzi.  

• Przyjmowanie przez ucznia postaw szacunku i tolerancji wobec odmienności kulturowej innych  osób, internalizacja wartości europejskich. 

• Zaangażowanie społeczności szkolnej w działania i inicjatywy szkolne.  

• Przyjazny klimat szkoły.  

• Rozszerzenie zainteresowań uczniów.  

• Zaangażowanie młodzieży w działalność sportową, rekreacyjną i turystyczną.  

• Podniesienie poziomu świadomości uczniów na temat zagrożeń społecznych.  

• (uzależnienia, przemoc, agresja) oraz skutków zachowań ryzykownych.  

• Wzrost umiejętności właściwego reagowania na zachowania agresywne i przemoc - w świecie rzeczywistym i wirtualnym . 

 • Wzrost umiejętności kontroli własnych zachowań.  

• Umiejętność rozwiązywania konfliktów z szacunkiem dla drugiego człowieka.  

• Wiedza na temat zasad świadomego i odpowiedzialnego rodzicielstwa.  

• Zdrowy styl życia i efektywne spędzanie czasu wolnego.  

• Zwiększenie aktywności uczniów i rodziców w życiu Szkoły.  

• Wzrost umiejętności podejmowania trafnych decyzji dotyczących przyszłości zawodowej.  

• Wiedza na temat praw człowieka i podstawowych wolności.  

• Dobra współpraca z instytucjami, stowarzyszeniami i organizacjami środowiskowymi.